PIYESA NG BALAGTASAN :)

DAPAT BA O HINDI DAPAT PALITAN NG F ANG P SA PILIPINAS ?

Ni : Bb. Winnaflor G. Gaspar

Pambansang Paaralang Sekundarya ng Batasan Hills

Lakandiwa :

Isang magandang araw pagbati ko sa inyo

mga kaibigang sa tanghala’y naririto

sumandaling makinig, ilaan ang tainga n’yo

sa isyung pagtatalunan nitong mga panauhin ko.

Kamakailan kasi’y sumabog sa tanan

Isyung kayliit kung ating titingnan

Ano’t sa dami ng pwedeng pagtalunan

Haya’t isang letra’y kanya-kanyang angilan

Dapat ba o di dapat na ating palitan

Ang ngalan ng bansang ating nakamulatan

Gawing F ang P ng Pilipinas sa palabaybayan

Isyung gumugulo panahon pa ni Magellan

Kayat upang matugunan ang ating agam-agam

Dalawang eksperto’y aking inimbitahan

ipagmamatigas kanilang pinapanigan

Kung F ang gagamitin o letrang P’y pananatilihin

Itong aking katoto sa gawi kong  kanan

Pilit sinasalungat itong kasaysayan

Di raw dapat ipilit ang ayaw ng sambayanan

Panatilihin ang letrang P na nakasanayan

Sa aking kaliwa’y kanyang ipinagpipilitan

Mungkahing palitan ng F ang pangalan

Pagkat sa ortograpiya’y naroroon naman

Upang bumagay sa panahong kasalukuyan.

Kaya’t  bago pa magdilim itong ating tanghalan

Sa tindi ng pagsabog ng mga katwiran

Pingkian ng galing atin nang subukin

Tawagin ang panauhi’t magpakilala sa atin

Sang-ayon:

Magandang araw mga kabaro kong naniniwala sa pagbabago

________________ ang sa inyo’y sumasaludo

Sumasang-ayong palitan ang P sa Pilipinas na ispeling

F ang nararapat na ating gamitin

Di-sang-ayon:

Isang mapagpalang umagang may ngiti sa aking labi

_______________ ang sa inyo’y bumabati

Letrang F ay di ko nais ipalit

Sa letrang P ng Pilipinas, akin itong igigiit

Lakandiwa:

Di pa man naglalao’y tila sili sa anghang

Pagpapakilala pa lang ay agad ang singhalan

Paano pa kaya kapag tagisa’y sinimulan

Huwag sanang delubyo umabot sa tanghalan

At upang mapakinggan unang tindig  ng sa kanan

Panig ng sang-ayon sa pagpalit ng pangalan

Kanyang ipagtatanggol umabot man sa kung saan

Atin siyang patindigin sa matunog na palakpakan!

Sang-ayon:

Noong taong 1548 bansa natin ay pinangalanan

Kastilang si Villalobos, orihinal niyang binansagan

Filipinas ay kinilala, sunod sa hari ng Espanya

Kasaysayang walang duda, katotohanang talaga

Taong 1565 nang dumating naman si Legaspi

Hanggang sa panahon ng bayaning si Mabini

Patuloy itong ginamit upang ating makamit

Kalayaang minimithi sa nang-aaliping lahi

Unang republika rin dito sa asya ay ginaya

Filipinas opisyal na tawag nila

Bansang nangunguna sa kaunlaran baga

Bakit di makita ang kanyang halaga?

Sinasabing ang wika ay buhay at nagbabago

Kaya nga’t alpabeto ay tila tao

Bakit gagamit ng abakada ni lolo

Kung sa ortograpiya’y higit kang aasenso?

Sa abakada’y walang hiram na letra

Sa gramatika at panitikang ating binabasa

Limitadong-limitado sa kaalaman sana

Na magbubuklod sa atin sa kasaysayang sinta

Kaya’t mga tagapakinig, inyo nang susugan

Letrang F sa Pilipinas, tanggapin nang lubusan

Tandaan walong letra ginagamit na natin

Filipinas ang siyang dapat  tangkilikin

Di-sang-ayon:

Mga kaibigan huwag n’yo siyang pakinggan

Utak niya’y nahaluan na ng pagkadayuhan

Pilit niyang tinatangkilik mga letrang hiniram

Kasaysayan ang dahilan, sapat nga bang batayan?

Nakasanayan na nating bigkasin ang ngalang Pilipinas

Bakit kailangan pang baguhin ang bigkas

Fifilifitin ba natin ang bawat igkas

Ng dilang di magkandatuto sa salitang Filipinas?

Pinanghahawakan  mo’y datos lamang ng kasaysayan

Noong panahon ng kastila at himagsikan

Lope K. Santos di ba’t bahagi rin naman

Na siyang unang nag-ayos ng abakadang tinuran

Ang baybay F sa Pilipinas mong ipinangalan

Wala sa Abakada nong panahon mong pinangangalandakan

Kaya’t minarapat ni Santos  na ito’y palitan

Pagka’t nagugunita lamang sa kastila’y kaapihan.

Lakandiwa :

Mukhang nagkakainitan na ang dalawa nating matikas

Mga ideya nila’y tila ginawang panghimagas

Paalala lang sa inyo mga ginoong magigilas

Ito’y isa lamang tagisan sa dulas

Muli nating pakinggan kanilang sinususugan

Bawa’t isa’y handang katwira’y ipaglaban

Kaibigang sang-ayon iyo nang simulan

Baka mo pa malimutan punto mo sa katagalan

Sang-ayon :

Di ba’t nagiging kumplikado at katawa-tawa

Patuloy na paggamit ng P sa Pilipinas baga

Gayong ang sinasabi ng konstitusyong 1973

Filipinong F ang makapangyayari

Bakit sa gayon “Filipino” ang wika ngunit “Pilipinas” ang bansa?

Kung Pilipino ang mamamayan wika at kultura

Aba’y saan galing ang tawag na “Filipina”?

Di ba’t mas praktikal na “Filipinas” ang itawag mo

At  sa mamamaya’t wika’y salitang “Filipino”?

Lakandiwa :

Matatalas at matitindi ang binitiwan nitong sang-ayon

Masasangga pa ba nitong salungat sa opinyon

Mga ipinukol na tuntuni’t batas

Paano babalikwas sa  katwirang matatas ?

Hayo na’t katwiran niya’y salungatin

Kung di na kaya’y maari namang sabihin

Sumusuko ka na’t huwag nang pakalimiin

Panig mo’y panindigan laban kung laban.

Di Sang-ayon :

Kung babaguhin man ating bansang pangalan

Bakit kailangang unang letra lang ang palitan

Dahil pagpapalit ng letra’y desisyong paurong

Ibabalik lang tayo sa nakalipas na panahon.

Ang sinasabi mong batas kanino ba nagmula?

Di ba’t sa mamamayan din na siyang lumagda

Kaya’t anumang bagay kung ayaw nila’y walang bisa

Anong ipinagmamalaki mo’t pinagsasasalita?

Kung nais pa ng proweba’y bakit di ka manood at magbasa

Nang ma-update ka sa sinasabi nila

Survey ng tv program na “Umagang Kayganda”

Ang may gusto’y labing-isa, 89 porsyento ay kontra.

Kahit pa sa social media ikaw ay bumisita

Ang yahoo.com nagsurvey sa prefer nila

Philippines, Pilipinas o Filipinas baga

Baka di mo kayanin resultang nakaloloka

9 na porsyento sa Filipinas ang gusto

 Beinte porsyento sa Pilipinas na ipinipilit ko

 71 porsyento sa Philippines ang paborito

O, ano pang hirit ang sasabihin mo?

Lakandiwa :

Aba’y nakagugulat din pala itong di sang-ayon

Akala ko pa nama’y wala nang maitutugon

‘Yon pala’y may tinatagong survey ng institusyon

Na lalong nagpaapoy sa ating emosyon.

Pangatlong tindig, may aabangan pa ba?

Kung may sasabihin  kayo’y maghanda na

Ibunyag  ang lahat, sa nariritong balana

Huwag nang mahiya, sang-ayon umuna ka

Sang-ayon:

Hindi naman basta-basta magbababa ng mandato

Ang KWF kung hindi siya seryoso

Sa saligang batas nga’y hinayaan ninyo

Pambansang wika’y tuluyang mabago

Bakit alfabeto’y di natin gamitin

Upang makasabay sa kaunlaran man din

Paano na ang mga terminong pang-agham at siyensiya

Kung mananatiling gamit ay abakada?

Sa buong daigdig computer na ang gamit

Anong ita-type na letra kapag tumitipa?

Abakada sa computer pinaglumaan na

Sa globalisasyo’y wala, pag-iiwanan ka

Di-sang-ayon:

Hindi naman kailangang alpabeto sa komersyo

Bakit ang Hapon at Tsina kay bilis ng asenso

Di naman gumagamit ng hiram na alpabeto?

Kaya’t di sukatan ang lenggwahe sa mundo

Wika nga nati’y patuloy na nagbabago

Ngunit di katwiran pagpapalit ng alpabeto

Kung di sumasang-ayon mamamaya’t linggwista

Dahil yan ay minadali, hindi man lang kinonsulta

Di ba’t gastos lang at kalituhan

Ang idudulot sa ating mamamayan

Lagi na lang ibinababa itong ating wika

Na animo’y segunda manong gamit ng madla

Sang-ayon:

Ang usaping pinansyal kaya nating palitan

Ngunit kasaysayan ay di dapat sinasayang

Wika nga ni Komisyuner Virgilio Almario

“Mas mahalaga ang historical kaysa pinansyal”

Di-sang-ayon:

Bakit ang kulit mo eh may tawag na tayo

Kahit anong pilit mo di nga namin gusto

Sang-ayon:

Kawawa ka naman kung sarado ang isipan

Para kang pagong na pinulot sa kangkungan

Di-sang-ayon:

Sabihin mo na ang gusto mong sabihin

Magpipiket pa rin kami, kanino mang komisyuner

Sang-ayon:

Ganyan nga ang ugali ng mababang uri

Ipinipilit ang mali matupad lang ang mithi

Di-sang-ayon:

Sino ang mas mababa kung bansa’y ipapariwara

Ng tulad mong kung mag-isip banyaga sa bansa

Lakandiwa:

Awat na mga katoto ulo niyo’y palamigin

Huwag kalimuta’t inyong pakaisipin

Wala tayo rito upang kayo’y pag-awayin

Bugso ng damdami’y inyo munang pakalmahin

Dalawang panig na narinig kapwa may katwiran

Sa bagay na kanilang pinagtatalunan

Kung nais nga namang umasenso ang bayan

Nararapat na bukas ang ating isipan

Ngunit kung ang pagbabago ayaw ng karamihan

Huwag maging diktador sa sariling bayan

Pagkat ang nakikita ng iisa’y kahangalan

Tagumpay kung susundin ang mamamayan

Kaya’t mga kaibigan atin ng tigilan

Baka san pa mapunta’t kayo’y magkainitan

Panig niyo’y naipahatid ng may kagalingan

Ako’y taas noong sa inyo’y gumagalang

Kaya’t mga kaibiga’t buong madlang tanan

Akin nang winawakasan itong ating balagtasan

Hiling ko ngayo’y magbati at magkamayan

Iwan ang init ng ulo ditto sa tanghalan

At bago namin lisanin itong tanghalan

Ang hatol ko sa dalawang nagtagisan

Hayaang kunin ko sa madlang nakakaalam

Sabay-sabay nating ibigay tropeo ng palakpakan.

Lahat:

Dapat ba o di dapat palitan

Ng F ang P sa Pilipinas?